به نقل از «فرارو»

ماجرای حلقه عجیب اطراف سیاره کوتوله چیست؟/ مشاهده‌ای که اخترشناسان را حیرت‌زده کرد

تاریخ انتشار: ۲۵ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۱۰۵۶۳۱

دانشمندان حلقه‌ای در اطراف سیاره کوتوله کوآئوار کشف کرده‌اند که درکشان از حلقه‌های اطراف سیاره‌ها را تغییر داده است.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از سانس الرت، حلقه‌ها در منظومه شمسی پدیده‌های چندان نادری نیستند. نیمی از سیارات حلقه دارند و بقیه احتمالا در گذشته داشته‌اند. برخی از سیارک‌ها مانند سیاره کوتوله هائومیا (Haumea) دارای حلقه هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حتی خورشید هم حلقه‌هایی دارد.

اکنون اخترشناسان یک سیستم حلقه‌ای کاملا جدید یافته‌اند. این کشف جدید البته تعجبشان را برانگیخته، چرا که شبیه هیچ چیز دیگری در منظومه شمسی نیست. یک سیاره کوتوله کوچک به نام کوآئوار «Quaoar» که در کمربند کویپر و فراتر از پلوتون معلق است، نیز توسط یک حلقه متراکم احاطه شده، و حلقه در چنان فاصله زیادی می‌چرخد که باید تبدیل به قمر می‌شد.

این کشف به این معنی است که دانشمندان ممکن است نیاز به تجدید نظر در درک خود از چگونگی شکل‌گیری قمر‌ها و حلقه‌ها داشته باشند. این سیاره کوتوله با عرض تنها ۱۱۱۰ کیلومتر در سال ۲۰۰۲ کشف شد و با گذشت سال‌ها معلوم شد که توپ کوچک جالبی تشکیل شده از سنگ است. نشانه‌هایی از آتشفشان یخ در آن دیده می‌شود و حتی یک ماه کوچک زیبا به نام «Weywot» دارد که فقط ۱۷۰ کیلومتر عرض دارد.

اما در سال ۲۰۲۱، ستاره‌شناسان متوجه چیز دیگری شدند. آن‌ها شاهد بودند که این سیاره کوتوله، در موقعیتی قرار می‌گیرد و می‌تواند ستاره‌ای را در فاصله‌ای دور پنهان کند. مشاهدات یک تلسکوپ زمینی در استرالیا نشان داد که سیاره کوتوله ممکن است دارای یک حلقه باشد.

یک گروه تحقیقاتی به رهبری برونو مورگادو ستاره شناس از دانشگاه فدرال ریودوژانیرو در برزیل، به دنبال یافتن شواهد بیشتری دررابطه با حلقه این سیاره کوتوله بودند. آن‌ها با تکیه بر داده‌های تلسکوپ‌های زمینی متعدد بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ اطلاعات بیشتری از اجرامی که توسط حلقه احتمالی این سیاره کوتوله پنهان‌شده‌اند، جمع‌آوری کردند و از کمک ماهواره خئوپس هم در این زمینه استفاده کردند که مطمئن شوند مشاهداتشان به دلیل اعوجاج جوی نیست. در نهایت مجموع این داده‌ها، به کشف این حلقه منجر شد.

داده‌ها به محققان اجازه داد تا مشخصات حلقه را مشخص کنند و اینجاست که واقعا عجیب شد. این حلقه به دور سیاره کوتوله در فاصله ۴۱۰۰ کیلومتری از مرکز این سیاره کوتوله می‌چرخد. حلقه‌های دیگر اجرام منظومه شمسی در محدوده روش (Roche) قرار دارند. حد روش، کمترین فاصله بین یک قمر که فاقد استحکام کششی است - یعنی تنها به واسطه نیروی گرانش خودش منسجم مانده - و یک جسم سماوی دیگر است.

خارج از محدوده روش، آنچه باید پیدا کنید قمر‌های دست نخورده هستند. هیچ جسم دیگری در منظومه شمسی حلقه‌ای خارج از محدوده روش ندارد و درک اخترشناسان از فاصله حلقه‌ها با مشاهده این پدیده، دگرگون شده است.

تحقیقات بیشتری باید انجام شود تا روشن شود چرا حلقه به قمر تبدیل نشده است، اما چندین توضیح ممکن وجود دارد. یکی این است که قلوه سنگ‌هایی که حلقه را تشکیل می‌دهند، بنا به دلایلی، احتمال بیشتری دارد که از روی یکدیگر جهش کنند تا اینکه به هم بچسبند.

احتمال دیگر این است که قمر «Weywot» یا حتی یک قمر کوآئوار که هنوز کشف نشده است، آشفتگی‌های گرانشی ایجاد می‌کند و سرعت برخورد در حلقه را به اندازه کافی بالا نگه می‌دارد که از تجمیع آن جلوگیری کند.

اما این کشف همچنین نشان می‌دهد که ممکن است حلقه‌های بیشتری وجود داشته باشد که به دور اجرام کوچک‌تر منظومه شمسی می‌چرخند که هنوز پیدا نشده‌اند.

این تحقیق در «Nature» منتشر شده است.

منبع: فرارو

کلیدواژه: کهکشان سیاره کوتوله منظومه شمسی حلقه ای حلقه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۱۰۵۶۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ناسا برای طوفان‌های شدید خورشیدی در مریخ آماده می‌شود

دو فضاپیمای ناسا توجه ویژه‌ای به افزایش سطوح تشعشعی که مریخ در طول نزدیک شدن به بیشینه خورشیدی امسال تجربه می‌کنند، خواهند داشت تا فضانوردان را برای ماموریت‌های آینده به سیاره سرخ آماده کنند.

به گزارش ایسنا، هر ۱۱ سال یا بیشتر، خورشید به دلیل وجود میدان‌های مغناطیسی قوی و دائما در حال تغییر، اوج فعالیت به نام بیشینه خورشیدی را تجربه می‌کند. در این دوره از چرخه خورشیدی، فرکانس و شدت لکه‌های خورشیدی روی سطح خورشید افزایش می‌یابد و شعله‌های خورشیدی و پرتاب‌های جرمی تاجی ایجاد می‌کند که جریان‌های قدرتمندی از تابش خورشیدی را به اعماق فضا می‌فرستد.

به نقل از اسپیس، در حالی که میدان مغناطیسی زمین تا حد زیادی از سیاره ما در برابر تأثیرات چنین طوفان‌های خورشیدی محافظت می‌کند، مریخ از این محافظ‌ها برخوردار نیست، زیرا سیاره سرخ مدت‌ها پیش میدان مغناطیسی جهانی خود را از دست داده است. در نتیجه، مریخ همراه با هر فضاپیمای ساکن در آن در برابر فعالیت شدید خورشیدی آسیب‌پذیرتر است.

بر اساس بیانیه آژانس فضایی ناسا، به همین دلیل است که مدارگرد ماون(MAVEN) و مریخ‌نورد کنجکاوی ناسا برای مطالعه ذرات خورشیدی و تشعشعاتی که هم از بالای سیاره و هم از سطح آن به سمت مریخ می‌آیند، متحد می‌شوند.

شانون کوری(Shannon Curry)، محقق اصلی ماون، در بیانیه‌ای گفت: برای انسان‌ها و دارایی‌های روی سطح مریخ، ما دستاویز محکمی در مورد تاثیر تشعشعات در طول فعالیت خورشیدی نداریم. من واقعا دوست دارم امسال را در مریخ ببینم. رویداد بزرگی که می‌توانیم قبل از رفتن فضانوردان به مریخ برای درک بهتر تابش خورشیدی آن را مطالعه کنیم.

هر دو فضاپیما با هم کمیت ذرات خورشیدی که به مریخ می‌رسند و میزان انرژی آنها را مطالعه می‌کنند. ابزار سنجش تشعشع کنجکاوی یا RAD، چگونگی تأثیر اتمسفر نازک سیاره را بر شدت ذراتی که به سطح مریخ می‌رسند، و همچنین چگونگی شکستن مولکول‌های مبتنی بر کربن بر روی سطح توسط تشعشع را اندازه‌گیری می‌کند، که از این طریق محققان می‌توانند میزان حفاظت را استنباط کنند. فضانوردان در حال کاوش مریخ ممکن است به آن نیاز داشته باشند.

دان هاسلر (Don Hassler)، محقق اصلی RAD می‌گوید: شما می‌توانید یک میلیون ذره با انرژی کم یا ۱۰ ذره با انرژی بسیار بالا داشته باشید. در حالی که ابزارهای ماون به ذرات کم انرژی حساس‌تر هستند، RAD تنها ابزاری است که قادر به دیدن ذرات پرانرژی است که از طریق جو به سطح، جایی که فضانوردان هستند، می‌رسد.

ماون و کنجکاوی پشت سر هم کار می‌کنند، به طوری که وقتی مدارگرد یک شعله خورشیدی را تشخیص داد، به تیم مریخ‌نورد هشدار داده می‌شود که به دنبال تغییرات در داده‌های RAD باشند. بنابراین، مأموریت ماون همچنین یک سیستم هشدار اولیه را برای سایر تیم‌های فضاپیمای مریخ در زمانی که سطح تشعشعات افزایش می‌یابد فراهم می‌کند تا در صورت نیاز ابزارهای آسیب‌پذیر را خاموش کنند.

بیشینه خورشیدی امسال مصادف با شروع غبارآلودترین فصل در مریخ است که با گرم شدن اتمسفر سیاره در حضیض که نقطه‌ای در مدار مریخ است که در آن نزدیک به خورشید قرار می‌گیرد، ایجاد می‌شود. اگر یک طوفان گرد و غبار جهانی همزمان با طوفان خورشیدی اتفاق بیفتد، می‌تواند درکی در مورد چگونگی تبدیل شدن مریخ به صحرای یخ‌زده امروزی که در آن وجود دارد، ارائه دهد.

مقامات ناسا در این بیانیه می‌گویند: در حالی که آب کمی در مریخ باقی مانده است، بیشتر یخ در زیر سطح و در قطب‌ها و برخی هنوز به صورت بخار در جو در گردش هستند.

آنها افزودند: دانشمندان نمی‌دانند که آیا طوفان‌های گرد و غبار جهانی به بیرون راندن این بخار آب کمک می‌کنند و آن را در بالای سیاره بالا می‌برند و در آن جا جو در طی طوفان‌های خورشیدی از بین می‌رود یا خیر. یک نظریه این است که این فرآیند، که چندین بار در طول چندین سال تکرار شده، ممکن است توضیح دهد که چگونه مریخ با دریاچه‌ها و رودخانه‌ها به سیاره‌ای تقریبا بی‌آب تبدیل شده است.

انتهای پیام